فصلنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 4، شماره 2، تابستان 90 ، شماره پی در پی 12

تازه های اندیشه و زبان در کتاب سیاحتنامه

صفحه (0 - 0)
عصمت خویینی
تاریخ دریافت مقاله :
تاریخ پذیرش قطعی مقاله :

چکیده
در اواخر عهد قاجاربا ظهور اندیشه های نو در آثار نویسندگانی چون زین العابدین مراغه ای ، طالبوف ومیرزا ملکم خان و با تغییرمخاطبان این آثار ،سبک نثر متحول شده ، طریق سادگی را پیش میگیرد. « سیاحتنامه ابراهیم بیک » ازنخستین آثاراین دوره به حساب می آید. در نوشتهحاضر اندیشه های تازه نویسنده، ذیل سه محور سیاسی ، اقتصادی و اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است ؛ضرورت وجود قانون ، تلقی عدالت بعنوان پشتوانه بقای حکومتها ،تبیین اهمیت مساله اقتصاد ،ضرورت توسعه راهها و ایجاد خطوط آهن برای توسعه تجارت ملی ، تاسیس کارخانه و بهره برداری از منابع طبیعی،تلاش برای رفع مفاسد اجتماعی وبهبود وضع بهداشت و آموزش همگانی از دغدغه های فکری نویسنده است که برای بیان آنها نثری خالی از صنعت را برگزیده است.بیان مفاهیم نو ،او را به معادلسازی در برابر لغات بیگانه و گاه وامگیری از آن وامیدارد . کاربرد زبان محاوره و خروج از قواعد دستوری رایج و عدم تطابق زمان افعال و برخی ویژگیهای زبانی دیگر، نثر او را به زبان محاوره بسیار نزدیک میسازد.

کلمات کلیدی
جریان ساده نویسی , نثر , سبک , اندیشه ها , سیاست , اقتصاد , مفردات , دستور زبان